Tom D. Jones toont met True wildlife zijn meest recente project, waar hij van 2017 tot 2023 aan heeft gewerkt. Door zo dicht mogelijk tot bij de wilde dieren te komen en als een portretfotograaf de kleinste details vast te leggen, toont hij het unieke karakter van wildlife. Van imposante olifanten en witte neushoorns tot de hoogst onberekenbare nijlpaarden en buffels of de met uitsterven bedreigde berggorilla’s, stuk voor stuk passeerden ze zijn lens.
“Voor mij staat de absolute vrijheid van het dier centraal (…). Deze reeks moet het unieke van onze wildlife accentueren en het respect afdwingen dat deze wezens verdienen,” aldus Tom D. Jones.
Tom D. Jones werkt het liefst in de nationale parken van Kenia waar de dieren nog in alle vrijheid kunnen leven en rondtrekken. Door zijn goede contacten en nauwe samenwerking met de lokale bevolking, kon hij snel inspelen op de uitzonderlijke en onvoorspelbare omstandigheden. Om het tijdloze, artistieke karakter van de beelden te benadrukken kiest hij voor zwart-witfoto’s op groot formaat.
Tom D. Jones is winnaar van de prestigieuze European Wildlife Photographer of the Year en de European Fine-Art Photographer of the Year. Ook de Hasselblad Master Award 2012 is een opvallende prestatie die hij, als enige Belg, ooit mocht ontvangen.
BIO
Tom D. Jones is geboren te Knokke-Heist in 1971. Tijdens zijn jeugd werd zijn interesse in fotografie reeds gewekt in de donkere kamer van zijn vader. Samen met zijn echtgenote en fotografe Sylvia startten ze een portretstudio in 1999. De hectiek van de studio dreef Tom naar de rust van de natuur, waar hij een diepgaande fascinatie ontwikkelde voor landschapsfotografie. Door zijn kunstzinnige visie groeide zijn artistieke reputatie snel. De manier hoe wij met de natuur omgaan wil hij in vraag stellen en inspireert hem in zijn projecten. Zijn buitengewoon werk heeft hem tot talloze prijzen en onderscheidingen geleid, waaronder de prestigieuze European Wildlife Photographer of the Year en de European Fine-Art Photographer of the Year. Toch blijft de Hasselblad Master Award 2012 de meest opvallende prestatie die hij als enige Belg ooit mocht ontvangen. Naast zijn eigen projecten draagt hij zijn kennis en expertise uit via de Hasselblad masterclasses en later de Phase One experience workshops in diverse uithoeken van de wereld, waaronder Groenland, IJsland, Namibië, Finland, Noorwegen en Schotland.
ACHTERGRONDINFO
Bart De Maesschalck
Straks zakt Tom D. Jones alweer een week af naar IJsland. De afgelegen natuur in, ver weg van alles en iedereen. “Desolate plekken trekken me aan”, vertelt hij. “Ik vermijd het liefst zoveel mogelijk prikkels. Door veel te reizen lukt dat. Ik heb vrijheid nodig. Als kind hebben mijn ouders me ooit meegenomen met de mobilhome. Dat nomadische bestaan, gaan en staan waar je wil, vond ik fantastisch. Met ouder worden ben ik die manier van leven steeds meer gaan omarmen. Zo ben ik ook met kunstfotografie begonnen. Mijn vrouw en ik hebben vijfentwintig jaar een portretstudio gehad op de Lippenslaan. Ik hield me er destijds voornamelijk bezig met de digitale workflow. Op een bepaald moment was ik dat werk ontgroeid. Soms stapte ik ’s avonds buiten en had ik geen daglicht gezien. Na verloop van tijd ben ik beginnen wandelen langs de kust met mijn camera. Door opnames te maken van de zee kwam ik weer op adem. Gewoon beelden schieten van wat me inspireerde, los van een opdrachtgever, opgelegd kader of andere meningen.”
Als je van Tom D. Jones één ding kan leren, dan wel de kunst om trager en aandachtiger te leven. De Knokkenaar verwierf het afgelopen decennium wereldfaam met zijn beelden van verstilde kustlandschappen. Uiterst bedachtzaam en fijngevoelig observeert hij de wereld om zich heen. Vaak is dat een wereld in de luwte, die hij herschept tot strakke, haast abstracte composities, met een meticuleus oog voor licht en diepte, rust en eenvoud. Met zijn technisch uitgepuurde stijl is de West-Vlaming uitgegroeid tot een van de meest gelauwerde fotografen van ons land. Zowat elke belangrijke internationale prijs schreef hij al op zijn naam. In 2012 schopte hij het als eerste en vooralsnog enige Belg tot Hasselblad Master, wereldwijd een van de meest prestigieuze erkenningen. Daarmee trad hij in de voetsporen van andere grootheden als Anton Corbijn, Albert Watson en Marco Grob. Niet slecht voor iemand die niet graag met zichzelf en zijn werk te koop loopt. “Ik hou er niet zo van om in de schijnwerpers te staan”, glimlacht Jones. “Natuurlijk zijn dergelijke erkenningen leuk. Ze helpen je vooruit, maar ze zijn nooit een doel op zich geweest. Voor mij gaat het om de uitdaging. Ik beoefen graag verschillende facetten van fotografie. Die vereisen telkens een andere technische benadering. Een mooi landschap fotograferen vanaf een statief inspireert me nog altijd, maar ik heb afwisseling nodig om het interessant te houden.”
Die afwisseling vond Jones onder meer tijdens een reis naar Tanzania. Hij raakte er zo betoverd door de uitgestrekte en ongeschonden landschappen, dat hij zich voorzichtig ging toeleggen op wildlifefotografie. De afgelopen zeven jaar trok hij vervolgens door nationale parken in Kenia, Rwanda, Oeganda, Tanzania en Namibië om er het dierenleven voor de lens te halen. Het resultaat van die safaritochten ligt sinds kort in de rekken onder de titel True wildlife: een reeks intieme zwart-witportretten, vaak in close-up, van de meest tot de verbeelding sprekende Afrikaanse dieren.
Nagenoeg alle foto’s zijn van dichtbij genomen met standaardlenzen en geprint op groot formaat. De dieren ogen zo levensecht, alsof je ernaar kijkt vanuit hetzelfde perspectief als de fotograaf zelf. “James Nachtwey, de bekende oorlogsfotograaf, zei ooit: "Als je werk niet interessant genoeg is, is het omdat je te ver stond." Tijdens dit project heb ik echt de grenzen afgetast. Ik ben besnuffeld door olifanten en heb op twee meter van een neushoorn gestaan. Dat is beangstigend, surreëel en eigenlijk onverantwoord, maar juist omdat ik zo dicht gegaan ben, krijgen de beelden een heel bijzondere dynamiek. De dieren hebben veel meer body. Als toeschouwer voel je hun nabijheid. Het is alsof je er zelf met je neus op staat.”
True wildlife draait in de eerste plaats om de onbevangen schoonheid van de natuur. Toch maakt Jones ook een onderhands statement. Hij wilde enkel dieren fotograferen die in totale vrijheid leven. Die wens gerealiseerd krijgen, bleek een logistiek huzarenstukje. Hij ging verscheidene keren op prospectie en bracht maanden door in de Afrikaanse wildernis. “Alles staat of valt met je voorbereiding”, benadrukt hij. “Het is een uitdaging om alles te organiseren: de juiste connecties aanspreken, weten waar je precies moet zijn, offroad permits verkrijgen, je apparatuur op orde hebben en dat zo houden in die stoffige omgeving. Wildlifefotografie is een ontzettend moeizaam en delicaat leerproces. Je mag niets aan het toeval overlaten. Van ’s morgens tot ’s avonds ben je bezig. Shooten, je materiaal reinigen, beelden beoordelen, backups maken, je pad bepalen voor de volgende dag. Bovendien kan je niets ensceneren of sturen. Je moet het doen met wat er op het moment zelf gebeurt. In De Masai Mara zitten veel leeuwen, maar je moet ze weten te vinden. Soms zie je dagenlang niets of gebeurt er plots iets onverwachts waardoor je hele planning in het water valt.”
Engelengeduld. Als je als natuur- en wildlifefotograaf iets moet hebben, is het dat wel. Zeker als je van zo nabij werkt als Tom D. Jones. “Het lukt enkel door je afwezig op te stellen”, legt hij uit. “Een dier voelt je aanwezigheid. Zodra je toekomt, is er een zekere spanning. Dan moet je vooral niets willen en afwachten. Sommige dieren lopen meteen weg of worden agressief. Andere zijn juist nieuwsgierig en komen zelf op je af. Maar meestal zijn ze gewoon op hun hoede en vervallen ze na een tijdje terug in hun gewoontes. Ze weten dat je er bent, maar dat je geen bedreiging vormt. Daar kan je vervolgens op inspelen. Veel fotografen benaderen de dieren zelf. Ik anticipeer waar ze naartoe gaan en stel me daar op in. Zo kan ik zelf het kader bepalen en storende elementen in het beeld op voorhand elimineren. Ik apprecieer uitgezuiverde en esthetische beelden: een neushoorn, de grasvlakte, de lucht, niets meer. Door alle randinformatie te vermijden, krijg je veel puurder en rustiger werk.”
opening zo 01 dec 2024, 15 u t/m zo 16 feb 2025
gratis van di t/m zo van 13 tot 17 u & bij avondvoorstellingen (theaterzaal)
