Beeldend kunstenares Diana Herz is al lang gefascineerd door ‘tijd’. Hoe ongrijpbaar tijd ook mag zijn, de perceptie ervan, die we uitdrukken in ‘duur’, ervaren we wel. Diana Herz verbindt dit met een tweede fascinatie van haar: ‘water’. In de zomer van 2017 maakte ze in en rond de rivier in een Zwitsers bergdorp land-art installaties die uitgingen van de verbinding tussen tijd en water.
Eén van de vormen van water die haar het meest boeit, is ijs, of beter: smeltend ijs. Zo verbond de kunstenares ooit fragiliteit van het leven van de bewoners uit een woonzorgcentrum met een installatie van smeltend ijs.
Soms denken we wel eens dat ijs een duurzame toestand is, dat het een permanentie is, zoals het ijs aan de polen, maar de deconstructie van die gedachte wordt erg voelbaar: de opwarming van de aarde scheurt de duurzaamheid van het permafrost helemaal open. Met alle gevolgen van dien.
In de voor Nordic night(s) gecreëerde werken Melting times bevraagt Diana Herz de duur en de gevolgen van die evolutie.
Het element
Alle leven op aarde ontstond en bestaat uit water. Water is het meest raadselachtige en complexe element omdat het vast kan zijn (ijs), vloeiend of gasvormig (waterdamp). Het kan neutrale moleculenverbintenissen scheiden en daardoor de chemische kwaliteit veranderen. Water breekt licht, het heeft dus ook een optische eigenschap, het is neutraal van smaak én zowel kleur- als geurloos.
Water is één van de sterkste elementen in de natuur: zowel te veel (door de global warming, vloedgolven, overstromingen…) of te weinig (droogtes en hongersnood als gevolg) zijn levensbedreigend.
Dit wankele evenwicht wordt door de opwarming van het klimaat verstoord en de gevolgen zullen voor de aarde catastrofaal zijn. En, paradoxaal genoeg, is het smeltproces van/in de natuur (van het noorden) van een ongelofelijke schoonheid. De schoonheid van het vergankelijke? In elk geval een prachtige metafoor voor leven en dood.
Het werk
De fascinatie voor WATER – TIJD – IJS ontstond bij kunstenares Diana Herz 17 jaar geleden met de voorbereiding van de installatie OverTijD. Dit was dus nog lang voordat er sprake was van ‘global warming’. Het was toen wel ook al aan de gang, maar men zag het nog niet als gevaar die invloed zou hebben op de aarde en de mensheid.
Enerzijds water/ijs - gemengd met natuurpigmenten - en anderzijds beweging lieten bepaalde patronen achter, zowel op papier als in de natuurlijke omgeving zelf. De smelttijd en de beweging waren ingrediënten die van buiten konden gemanipuleerd worden. Op die manier kon de kunstenares het tijdsaspect zichtbaar maken: water/ijs in combinatie met beweging en tijd lieten letterlijk en figuurlijk hun sporen na.
Eén van de vormen van water die haar het meest boeit, is ijs, of beter: smeltend ijs. In de installatie OverTijD verbond de kunstenares ooit de fragiliteit en eindigheid van het leven door een groot blok ijs te laten smelten in de tuin van een woonzorgcentrum. De schoonheid van het vergankelijke was te zien in het smeltende ijs wat voortdurend veranderde en in de levensverhalen van de rusthuisbewoners.
In de zomer van 2017 maakte de kunstenares deel uit van een project Künstler am Wasser in Zwitserland. In Vättis, een pittoresk dorp in de Zwitserse bergen, maakte zij een land-art installatie in en rond een smeltwaterrivier. Door een fel onweer tijdens deze residentie werden bomen en rotsblokken in het water meegesleurd, huizen bedolven en bruggen weggespoeld.
Het grootste deel van de hier tentoongestelde watertekeningen zijn daar ontstaan. Ook hier werd duidelijk hoe dicht schoonheid en ondergang bij elkaar liggen.
zaaltekst
